مهریه دیجیتالی هم باب شد: «کی داده، کی گرفته؟»

با تلاطم بازار سکه و قوانین جدید مهریه، بیت‌کوین وارد سند ازدواج شد

روحانیان ارشد شیعه ایران، معامله با ارز مجازی را باطل اعلام کرده‌اند -Ozan KOSE / AFP

 یک وکیل دادگستری گفته است که «بیت‌کوین» می‌تواند به عنوان مهریه تعیین شود. به گفته مهدی عزیززاده قصاب، وکیل پایه یک دادگستری، بر اساس قانون هر چیزی که مالیت داشته باشد می‌تواند به عنوان مهریه تعیین شود. 

این وکیل همچنین در مورد جزئیات قانونی بودن تعیین بیت‌کوین به عنوان مهریه به باشگاه خبرنگاران جوان گفته است که در قانون مدنی گفته شده هر چیزی را که مالیت داشته باشد و قابل تملک نیز باشد، می‌توان به عنوان مهر قرار داد و به همین دلیل، تعیین بیت‌کوین به عنوان مهریه مشکلی ندارد.

تعیین بیت‌کوین به جای سکه طلا در مهریه از حدود یک سال پیش و با اعلام تعیین بیت‌کوین به عنوان اولین مهریه ثبت شده در ایران، وارد ادبیات بخشی از شهروندان ایرانی شد. در ماه‌‌های گذشته با صعود نابهنگام ارزش سکه طلا و تغییر قوانین مهریه در ایران، گروهی از مردم به تعیین بیت‌کوین در سند ازدواج روی آورده‌اند.

سکه که گران شد و زندانیان مهریه که افزایش پیدا کردند، سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس از طرح اصلاح قانون مهریه خبر داد و گفت: «در طرح اصلاح قانون مهریه سعی شده است ضمن ساماندهی این امر، تعادلی نیز در این زمینه ایجاد شود.» این ساماندهی بیشتر در صدد رفع مجازات زندان برای مردانی ایجاد شد که زیر قید پرداخت مهریه قرار گرفته‌اند. افزایش مشکلات اقتصادی در ایران که موجب کاهش تمایل به ازدواج شده ‌است نیز از دیگر دلایل ساماندهی مهریه عنوان شد. بر اساس طرح مجلس، مقرر شد که مهریه بیش از ۵ سکه زندان نداشته باشد. با سخت کردن دریافت مهریه و نبود تضمین دریافت مهریه در قالب سکه طلا،  برخی به دنبال راهی جایگزین رفتند: مهریه دیجیتال!

همزمان با تحت‌تاثیر قرار گرفتن قیمت سکه در بازارهای ایران و افزایش ارزش بیت‌کوین، تعیین یکی از ارز‌های دیجیتال (بیت‌کوین) به عنوان مهریه، در فضای مجازی مورد بحث کاربران شبکه‌های اجتماعی قرار گرفته‌است. واکنش کابران شبکه‌های اجتماعی به این خبر اما به دو شکل کاملا متفاوت است. گروهی آن را دستمایه طنز قرار داده‌اند و گروهی نیز آن را غیرقانونی، غیرشرعی و نامانوس عنوان می‌کنند. 

به گفته مهدی عزیززاده قصاب، وکیل دادگستری، شرع انتخاب بیت‌کوین را ممنوع نکرده است و می‌تواند به عنوان مهریه انتخاب شود. از نگاه قانون نیز انتخاب بیت‌کوین یا ارز دیجیتال، ممکن است. ولی به نظر می‌رسد در باور عمومی تعیین ارز دیجیتال به عنوان مهریه کمی عجیب و ناپذیرفتنی است. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

پایگاه خبری تابناک در مردادماه امسال با ارائه گزارشی در مورد تب و تاب تعیین «رمز ارز» یا بیت‌کوین به عنوان مهریه، در پی استفتایی از برخی مراجع تقلید، نوشت که عموم مراجع بر این نکته هم‌نظرند که استفاده از رمز ارز‌ها دلایل شرعی نداشته و قابل اعتنا نیست. 

بر اساس این گزارش، آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی عنوان کرده بود: «معامله با بیت‌کوین و ارز‌های رمزنگار به دلیل این که نسبت به آن‌ها ابهامات زیادی مطرح می‌شود، اشکال دارد.» 

آیت‌الله صافی گلپایگانی نیز معامله با پول‌های دیجیتالی را حرام عنوان کرده و آن را «به کل باطل» دانسته بود. آیت‌الله وحید خراسانی در نظری هم‌راستا با صافی گلپایگانی گفته بود، «معامله با پول‌های مجازی باطل است»، و پاسخ آیت‌الله شبیری زنجانی به استفتاء‌ چنین بود: «در صورتی که استفاده از این ارز‌ها خلاف قانون باشد و باعث ایجاد فساد اقتصادی باشد، هرگونه معامله با این ارز‌های مجازی اشکال شرعی دارد.» آیت‌الله نوری همدانی نیز با تصریح آن که ورود در معامله پول‌های مجازی اشکال شرعی دارد، نظر موافقی در معامله با بیت‌کوین نداشته است. 

بحث تعیین بیت‌کوین به عنوان مهریه اما این روزها بحثی جدی است. هرچند بسیاری می‌گویند «سکه را کی داده کی گرفته» و امروزه روز شاید بگویند «بیت‌کوین را کی داده کی گرفته»، ولی به‌نظر می‌رسد که ورود مهریه دیجیتالی به‌عنوان روالی تازه میان خانواده‌های ایرانی، کم کم جای خود را باز خواهد کرد و چه‌بسا گسترده و ماندگار شود.