طبق آخرین آمار اعلام شده از سوی سازمان ملل متحد، شمار آوارگان شهر ادلب سوریه که در چند ماه گذشته، پیوسته زیر بمباران هواپیماهای سوریه و روسیه قرار داشته است، به بیش از ۴۰۰ هزار نفر رسیده است. تشدید درگیری‌های اخیر در مناطق شمال شرقی سوریه و ادامه جنگ میان نیروهای ارتش سوریه و پیکارجویان جبهه فتح شام (جبهه نصرت) می‌تواند بحران کنونی را بیشتر افزایش دهد و پناهندگان را به ژرفای فاجعه‌ای انسانی سوق دهد.
با آن که شهر ادلب آخرین پایگاه مخالفان مسلح در شمال سوریه به‌شمار می‌رود و ارتش رژیم بشار اسد در تلاش برای بازپس گرفتن کنترل این شهر از دست مخالفان افراطی است، اما ادامه درگیری‌ها منجر به بحرانی شدن اوضاع و افزایش شمار آوارگان می‌شود. در پی شدت‌گیری جنگ، اهالی ادلب ناگزیر از ترک شهر می‌شوند و در نخلستان‌های بیرون شهر چادر می‌زنند، و هیچ‌گونه دسترسی به کمک‌های بشردوستانه ندارند.
بخش دیگری از مردم به اردوگاه‌های پناهندگان و شهرک‌های شمالی در نزدیکی مرز ترکیه و در مناطق تحت کنترل نیروهای آن کشور پناه می‌برند. مشکل کمک‌های انسانی در این پناهگاه‌ها نیز همچنان چالش برانگیز است، زیرا با توجه شمار روزافزون آوارگان، کمک‌هایی که انجام می‌گیرد بسیار اندک است.
ولید ادلبی، یکی از کنش‌گران و مسئول کمک‌های بشر دوستانه در شهر ادلب، اظهار داشت که وضعیت زندگی آوارگان در این پناهگاه‌ها هر روز بحرانی‌تر می‌شود و افزایش شمار پناهندگان از مناطقی چون جنوب ادلب و شمال حما که در محور درگیری‌ها قرار دارد، بر وخامت اوضاع می‌افزاید. در حمله هوایی نظامیان روسیه به ادلب در هفته گذشته، بیش از ۷۰ غیرنظامی، از جمله زنان و کودکان، جان باختند.
ولید افزود، در پی افزایش شمار پناهجویان، کمیته‌های امداد و کمک‌رسانی به منظور رسیدگی بیشتر به اوضاع آوارگان، اقدام به تشکیل گروه‌های مشترک کرده‌اند تا در هماهنگی و همکاری به کمک آوارگان بشتابند.
متاسفانه تلاش سازمان‌های امدادرسانی با میزان دشواری‌های که آورگان با آن‌ها روبه‌رو هستند، قابل قیاس نیست، زیرا شدت‌گیری جنگ در سه ماه اخیر، تداوم نا‌امنی‌ها، فقر شدید، افزایش بیکاری، فقدان خدمات اجتماعی، کمبود زیر ساخت‌ها و مراقبت‌های بهداشتی، آوارگان را در سخت‌ترین شرایط ممکن قرار داده است. با وجود تمام دشواری‌هایی آوارگان در پناهگاه‌ها، شهروندان ادلب برای نجات از جنگ، چاره دیگری جز فرار در برابر خود نمی‌یابند.
خانم فدوی، یکی از شهروندان سوریه که در پی وخامت اوضاع و تشدید جنگ، شهر خان شیخون را به مقصد دمشق ترک کرده است و اکنون در خانه یکی از بستگان خود زندگی می‌کند، اظهار داشت که مردم در وضعیت بسیار ناگواری به‌سر می‌برند، بحران جنگ و ناامنی هر روز پیچیده‌تر می‌شود، و هیچ امیدی به آینده نیست. وی افزود، مردان جوان نمی‌توانند از مناطق جنگ‌زده وارد شهر‌هایی شوند که در کنترل دولت سوریه قرار دارد، زیرا با ورود به این مناطق، یا از سوی نیروهای دولتی بازداشت می‌شوند، یا به گونه‌ای اجباری به سربازی اعزام می‌شوند.
از سوی دیگر، فرحان حق، معاون سخنگوی سازمان ملل متحد، در یک کنفرانس مطبوعاتی با اشاره به وخامت اوضاع پناهگاه‌ها، نگرانی سازمان ملل متحد را نسبت به اوضاع آوارگان سوریه ابراز داشت. اما پناهندگان سوری می‌گویند، ابراز نگرانی سازمان ملل متحد هیچ سودی به حال آن‌ها ندارد و نمی‌تواند هیچ گرهی را از مشکل آنان بگشاید. برای جلوگیری از وقوع فاجعه‌ای انسانی، باید اقدامات عملی صورت گیرد و کمک‌های لازم، در اسرع وقت به آوارگان برسد. در غیر این صورت، پیش‌بینی فاجعه فراتر از تصور خواهد بود.
در نتیجه درگیری‌های خونین اخیر، اغلب راه‌های خروج از مناطق جنگ‌زده مسدود شده است. این معضل، مانع عزیمت آوارگان به نقاط دور از جنگ شده است و چالش‌ها را افزایش داده است. همچنین، سیاست‌های جدید دولت ترکیه برای اخراج مهاجران سوری از قلمرو آن کشور، می‌تواند عامل دشواری‌های بیشتری برای پناهندگان سوری باشد.
شهر ادلب که در گذشته پناهگاهی امن برای آوارگان جنگ از سایر شهر‌های سوریه، مانند حلب، حمص و دمشق، به‌شمار می‌رفت و هزاران آواره را پناه داده بود، امروز خود در معرض شدیدترین جنگ‌ها قرار گرفته است. شهروندان سوری که در گذشته از وحشت جنگ در شهر‌های دیگر به آنجا پناه برده بودند، اکنون ناگزیر به ترک پناهگاه‌های خود در ادلب می‌شوند، اما دشوار بتوان گفت که این ستم‌دیدگان، این بار از بیم بحران جنگ و ناامنی به کجا خواهند رفت.
این نوشته برگردان فارسی از مقالات منتشر شده دیگری است و منعکس کننده دیدگاه سردبیری روزنامه ایندیپندنت فارسی نمی باشد.
© IndependentArabia
