بازداشت ۱۵۹دانشجو در ترکیه

اردوغان تلاش می‌کند با انتصاب رئیس وفادار به حزب حاکم، فعالیت‌های دانشجویی را کنترل کند

دانشجویان بارها ابراز نگرانی کرده‌اند با انتصاب مدیران دولتی، نتیجه سال‌ها استقلال عمل دانشگاهی آن‌ها به خطر بیفتد/Boğaziçi Dayanışması

با ادامه دستگیری‌ها در استانبول، تعداد دانشجویان بازداشتی به ۱۵۹ نفر رسید. اعتراض دانشجویان دانشگاه بوغازیچی (بوسفور) در ترکیه به «رئیس انتصابی از طرف دولت» شب گذشته با ورود پلیس و نیروهای امنیتی به داخل پردیس جنوبی این دانشگاه به خشونت کشیده شد.

در حمله شبانه به دانشجویان متحصن در محوطه دانشگاه و دستگیری ۵۳ نفر، تعداد بازداشتی‌ها به ۱۵۹ نفر رسید. در بیانیه امروز دانشجویان با اشاره به تشابه عدد بازداشتی‌ها و سال‌های قدمت این دانشگاه، آمده است: «سرمان را پایین نمی‌اندازیم!»

در ویدیوهای منتشر شده از بازداشت دانشجویان، پلیس بارها می‌گوید «سرتان را بیندازید پایین». پلیس امنیت استانبول استفاده از این عبارت را تکذیب کرده است.

منتقدین اقدام پلیس، در شبکه‌های اجتماعی با هشتگ AşağıBakmayacağız به اقدام آن‌ها اعتراض کرده و ورود نیروهای امنیتی به محوطه دانشگاه را محکوم کرده‌اند.

دانشگاه بوغازیچی که با ۱۵۸ سال قدمت، یکی از پر سابقه‌ترین و معتبرترین دانشگاه‌های ترکیه است. دانشجویان به انتصاب دکتر ملیح بولو به ریاست این دانشگاه از جانب دولت معترض هستند. رجب طیب اردوغان با نادیده گرفتن سنت انتخاب شورایی، در سال‌های اخیر تلاش کرده است با انتصاب رئیس وفادار به حزب حاکم، فعالیت‌های صنفی و دانشجویی در این دانشگاه را محدود کند.

استادان این دانشگاه نیز در همراهی با دانشجویان دست به یک تحصن طولانی زدند و ساعت‌های متوالی ملبس به لباس تشریفاتی استادان دانشگاه، در پردیس جنوبی روبه روی ساختمان ریاست دانشگاه ایستادند. در سال‌های اخیر دانشجویان و استادان این دانشگاه حامی بسیاری از اعتراضات مدنی در ترکیه بوده‌اند. استادان این دانشگاه از جمله نامه‌ معروف به «نامه صلح» را در سال ۲۰۱۶ در اعتراض به عملیات نظامی دولت ترکیه در مناطق کردنشین امضا کرده بودند. دست‌کم ۱۵۰ نفر از امضاکنندگان این نامه به دادگاه فراخوانده و تعدادی از این استادان به اتهام «تبلیغ» حزب کارگران کردستان «پ.ک.ک» از کار اخراج شدند.

پس از کودتای نافرجام ۲۰۱۶ در ترکیه، دولت با استناد به قوانین اضطراری، بسیاری از مصونیت‌های مدنی را زیر پا گذاشته است؛ ازجمله ممنوعیت ورود نیروهای نظامی به اماکنی همچون دانشگاه‌ها. دانشگاه بوغازیچی به عنوان یکی از قدرتمندترین دانشگاه‌ها در حفظ استقلال خود در ترکیه مشهور است. این دانشگاه در گذشته نیز، زمانی که حضور دانشجویان محجبه در دانشگاه ممنوع بود، به این قانون تن نداد و یا از دگرباشان جنسی حمایت کرده است.

سال‌ها مقاومت این دانشگاه در برابر دخالت‌های دولت‌های متفاوت در ترکیه، چه دولت‌های اسلام‌گرا و چه دولت‌های برآمده از کودتاهای نظامی، رویکرد لیبرال در امور تحقیقاتی و انتخاب استادان، به مذاق اغلب سیاستمداران در ترکیه خوش نیامده است. 

دانشجویان این دانشگاه بارها ابراز نگرانی کرده‌اند که با انتصاب مدیران دولتی، نتیجه سال‌ها استقلال عمل دانشگاهی آن‌ها به خطر بیفتد. احسان یکی از دانشجویان که همزمان با اولین اعتراضات به «انتصاب دولتی» در سال ۲۰۱۶ در این دانشگاه مشغول به تحصیل شد، می‌گوید: «رئیس قبلی اگر چه منصوب دولت بود اما سال‌ها در این دانشگاه کار کرده بود و تلاش کرد که وجهه دولتی نداشته باشد، استادان دانشگاه نیز بار قبلی مانند امسال موافق اعتراض آشکار نبودند، اما حالا اوضاع تغییر کرده است.»

او یکی از دانشجویانی است که شب گذشته توانست از محاصره پلیس فرار کند، اما می‌گوید: «آنها از همه ما فیلمبرداری کردند و عکس گرفتند. ممکن است سراغ همه ما بیایند. شب گذشته ما منتظر آمدن پلیس بودیم. شریط طوری بود که نمی‌دانستیم باید برویم یا بمانیم. در هر صورت خطر دستگیری بود اما گمان نمی‌کردیم این‌طور به داخل حیاط بیایند. ما فقط می‌خواستیم درباره دوستانمان که بعدازظهر دیروز دستگیر شدند با  ملیح بولو صحبت کنیم اما او در داخل ساختمان ماند، ما هم ماندیم تا بالاخره بیرون بیاید. اما نیامد و به جایش پلیس را سراغ ما فرستادند.»

دانشجویان در فضای مجازی با اشاره به خبرهای مربوط به «دزدی مقالات علمی» توسط دکتر ملیح بولو که خود از آن به عنوان «فراموش کردن ذکر منبع» یاد می‌کند، صلاحیت علمی او را برای ریاست بر یکی از مهم‌ترین دانشگاه‌های ترکیه زیر سؤال می‌برند.

دیشب پلیس به کمک رئیس انتصابی آمد و دانشجویان را دستگیر و متفرق کرد. اگرچه برخی از ۱۵۹ دانشجوی بازداشت‌شده در اعتراضات روز گذشته در پردیس جنوبی صبح آزاد شدند اما زورآزمایی دولت و دانشگاه، در ترکیه همچنان ادامه دارد.