صندوق جهانی حیات‌وحش گفت، رابطه ناسالم بشر با طبیعت منجر به وقوع همه‌گیری کرونا شده است و اگر جهان هم‌چنان هشدارها را نادیده بگیرد، همه‌گیری‌های بعدی نیز در راه است.

این صندوق در گزارش جدیدش خواستار اقدام جهانی برای کاهش احتمال شیوع بیماری بعدی مشترک بین انسان و حیوان شده است. از جمله این اقدام‌ها توقف تجارت و مصرف خطرناک حیوانات وحشی، جنگل‌زدایی گسترده و کشاورزی و دامداری صنعتی و بی‌رویه است.

با شروع این همه‌گیری که منجر به مرگ بیش از ۴۳۹ هزار نفر در جهان شده است، نهادهای عرصه‌های حفاظت از محیط زیست و بهداشت عمومی در این خصوص هشدارهای جدی داده‌اند. این نهادها خواستار اجرای برنامه‌هایی شده‌اند که هم وضعیت محیط زیست و هم بهداشت عمومی را بهبود بخشد.

الیزابت ماروما مریما دبیر اجرایی پیمان تنوع زیستی در ایندیپندنت نوشت: «مبارزه با کووید-۱۹ اقدام فوری می‌طلبد، اما بایدچشم‌انداز درازمدت را نیز مد نظر داشته باشیم تا بتوانیم رابطه خود با طبیعت را اساساً دگرگون کنیم و خطر وقوع همه‌گیری‌ بعدی را کاهش دهیم.»

دکتر ماریا نِیرا مدیر بخش سلامت عمومی، محیط زیست و معیارهای سلامت اجتماعیِ سازمان جهانی بهداشت گفت: «بسیاری از مشکلات بهداشت جهانی که امروز با آن‌ها دست به گریبانیم شامل بیماری‌های واگیردار، سوء تغذیه و بیماری‌های غیرواگیردار، ریشه در کاهش تنوع زیستی و نابودی بوم‌سازگان‌ها دارد.»

مارکو لمبرتینی دبیرکل بخش بین‌المللِ صندوق جهانی حیات وحش روز چهارشنبه در بیانیه‌ای گفت: «در این مورد مناقشه‌ای وجود ندارد و یافته‌های علمی صراحتاً نشان می‌دهد که باید هماهنگ با طبیعت عمل کنیم، نه مقابل آن. بهره‌برداری ناپایدار از طبیعت همه ما را در معرض خطر بسیار بزرگی قرار داده است.»

پارسال شیوع ویروس کرونا از چین شروع شد. شاید دانشمندان هرگز منشأ دقیق آن را پیدا نکنند اما اخیراً بیش‌تر پژوهش‌گران به اتفاق آرا می‌گویند معقول‌ترین توضیح برای این بیماری جهش ویروس از حیوان به انسان طی روی‌داد «سرایت از حیوان به انسان» است.

مجمع جهانی اقتصاد یک دهه پیش همه‌گیری‌ها و بیماری‌های واگیردار را در زمره «تهدیدهای جدی» برای زندگی بشر قرار داده بود. مؤسسه‌ ملی سلامت و بهداشت تخمین زده ۶۰ درصد ویروس‌هایی که در میان انسان‌ها شایع می‌شوند از حیوان به انسان منتقل شده‌اند.

در ماه فوریه چین در حرکتی بی‌سابقه قانون منع تجارت و مصرف محصولات کل حیوانات وحشی روی زمین از جمله گونه‌های کم‌یاب پرورشی را وضع کرد. حالا مقامات این کشور درصدد ایجاد تغییراتی در این قانون هستند. امروز صندوق جهانی حیات وحش از دولت‌‌های سایر کشورها نیز خواسته با پیروی از چین، بازارهای پرخطر حیوانات وحشی را تعطیل کنند.

صندوق جهانی حیات وحش گفته پایان دادن به تجارت مخاطره‌آمیز حیات وحش کافی نیست. باید به عملیات دام‌داری صنعتی توجه بیش‌تری کرد، صنعتی که هرچه بیش‌تر پا به حریم بوم‌سازگان‌های متنوع می‌گذارد، انسان، حیوانات پرورشی و حیات وحش را بیش از پیش در تماس با یکدیگر قرار می‌دهد.

در این گزارش بر تجدیدنظر اساسی در خورد و خوراک ناپایدار بشر تأکید شده است. نابودی بیش‌تر زیستگاه‌ها ناشی از کشت سه محصول اصلی گوشت گاو، سویا و روغن نخل است. در ۳۰ سال گذشته ۱۷۸ میلیون هکتار جنگل معادل یک پنجم مساحت ایالات متحده از بین رفته است. سالانه ۱۰ میلیون هکتار جنگل برای کشاورزی و سایر کاربری‌ها از بین می‌رود.

در این گزارش آمده: «تغییر کاربری زمین برای فعالیت‌های کشاورزی باعث شده ۷۰ درصد تنوع زیستی و نصف درختان کره زمین تا امروز از بین برود.»

صندوق جهانی حیات وحش خواستار تغییر با رویکرد «سلامت زمین» شده، امری که در گرو سلامت بشر، حیوانات و محیط زیست است. در این گزارش آمده اجلاس تنوع زیستی سازمان ملل، فرصتی مناسب است برای این که سران جهان به اقدام در این راستا سرعت ببخشند (این اجلاس به علت شیوع کووید ۱۹ به سال ۲۰۲۱ موکول شده است).

آقای لمبرتینی گفت: «سران کشورهای جهان باید برای ایجاد تغییرات اساسی در رابطه انسان با طبیعت اقدام فوری کنند. باید پیمان جدید رابطه طبیعت و بشر را امضا کنیم تا بتوانیم تا سال ۲۰۳۰ طبیعت را به مسیر خود بازگردانیم و سلامت بشر و خانوارها را در درازمدت تضمین کنیم.»