محمدحسین اسلامیان، نایب‌رئیس اتحادیه فروشندگاه لوازم خانگی در ایران، روز یکشنبه ۱۶ اردیبهشت اعلام کرد تمامی قطعات اصلی لوازم خانگی تولید ایران وارداتی است و پس از «مونتاژ» و سرهم‌ کردن این قطعات، محصول آن به نام مارک‌های ایرانی به قیمتی بسیار بالا و حتی گران‌تر از مارک‌های برتر و معروف جهان در ایران فروخته می‌شود.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، مهر ۱۴۰۰ به بهانه حمایت از محصولات ایرانی، در حکمی حکومتی دستور داد واردات انواع لوازم خانگی ساخت کره جنوبی که از پرفروش‌ترین نشان‌‌های جهانی محسوب می‌شوند، ممنوع شود. دستوری که هم‌زمان با جلوگیری از ترخیص سایر مارک‌های معتبر لوازم خانگی از گمرگ ایران مانند محصولات آلمانی و همچنین ممنوعیت اختصاص ارز به واردات آن‌ها از سال ۱۳۹۷، تنها در یک سال منجر به گران شدن ۲۰۰ درصدی قیمت لوازم خانگی ایرانی شد.

این در حالی است که تولیدکنندگان ایرانی نیز برخلاف ادعای رهبر جمهوری اسلامی و مقام‌های دولتی، به‌جای سرمایه‌گذاری روی بخش تولید، تنها به مونتاژ قطعات خریداری‌شده از خارج روی آوردند. در نتیجه ممنوعیت ورود لوازم خانگی خارجی به ضرر مصرف‌کنندگان ایرانی و تنها به سود مافیای داخلی این صنعت و قاچاق‌کنندگان محصولات خارجی به ایران تمام شد.

اکنون نایب‌رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم‌خانگی به روزنامه دنیای اقتصاد می‌گوید: «واقعیت این است که ما واردکننده فناوری هستیم و قطعات را با توجه به آن مونتاژ می‌کنیم و جالب اینکه می‌خواهیم همان محصولات را صادر کنیم. بنابراین اول باید ببینیم از کالای مونتاژ ما در بازار داخلی تا چه میزان استقبال  می‌شود تا در مرحله بعد انتظار داشته باشیم که کشورهای خارجی کالای ما را به سایر مارک‌ها ترجیح دهند.»

اسلامیان افزود: «مشتری در هر صورت نیازش را از طریق واردات غیرقانونی مارک‌های اصلی تامین می‌کند، اما مسئولان اصرار دارند به جای این لباسشویی ۱۵ میلیون تومانی که کیفیت بسیار بالایی دارد، شبیه آن را در داخل کشور ۲۵ میلیون تومان به مردم بفروشند و تازه برای صادرات آن هم برنامه‌ریزی کنند. طبیعی است وقتی در یک کشور مارک ایرانی را با کیفیت پایین‌تر و قیمت دوبرابر کنار مارک کره‌ای و آلمانی قرار دهیم، موفق نمی‌شویم.»

این مقام صنفی همچنین توضیح داد که به طور مثال امروزه قیمت ماشین لباسشویی که فناوری آن وارداتی است و با کیفیت «به‌مراتب پایین‌تر از نمونه اصلی» مونتاژ می‌شود، در بازار ایران زیر ۲۰ میلیون تومان نیست، در حالی که بهترین نمونه خارجی ماشین لباسشویی در بازارهای جهانی در حدود ۲۰۰ دلار، معادل ۱۲ میلیون تومان، به فروش می‌رسد.

با وجود این، اکبر پازوکی، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی، به تجارت‌نیوز گفت که مونتاژکنندگان این محصولات و مالکان نشان‌های تجاری ایرانی، همچنان خواستار افزایش قیمت محصولاتشان در بازار ایران‌اند.

طبق نظر کارشناسان، گرانی، افت کیفیت، پاسخگو نبودن به مشکلات محصولات تولید‌شده و افزایش قاچاق، نتیجه شش سال انحصار و ممنوعیت واردات در بازار لوازم‌خانگی است؛ بازاری که سال ۱۳۹۷، هم‌زمان با آغاز تحریم‌ها و با نیت مدیریت نرخ ارز و حمایت از تولید ملی، بنا بود به پشتوانه تولیدکنندگان داخلی، ایران را از واردات لوازم‌ خانگی بی‌نیاز کند.

کارشناسان این صنعت هنگام اعلام این تصمیم هشدار داده بودند که حذف رقابت از بازار نمی‌تواند نتایج مطلوب نظر مدیران وزارت صمت را براورده کند، اما با حمایت رهبر جمهوری اسلامی از این انحصار، بازار لوازم‌خانگی جولانگاه محصولاتی شد که نه‌تنها با رشد قیمت مواجه شدند، بلکه از لحاظ کیفیت و خدمات پشتیبانی نیز رضایت مشتریان را جلب نکردند و بسیاری از ایرانیان به خرید محصولات قاچاق خارجی که نمایندگی تعمیرات و خدمات پس از فروش در ایران ندارند، روی آوردند.

تنها پنج ماه پس از دستور رهبر جمهوری اسلامی برای ممنوعیت کامل واردات لوازم خانگی از کره جنوبی، جمشید اسدزاده، نایب‌رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم‌ خانگی شیراز، اعلام کرد که قیمت این نوع محصولات بیش از ۲۰۰ درصد افزایش یافته است. مرور قیمت‌های روز بازار و گفته‌های فروشندگان نیز نشان می‌دهد که قیمت‌گذاری‌ محصولات مونتاژشده در ایران ضابطه مشخصی ندارد و تولیدکنندگان با هر قیمتی که بخواهند، کالایشان را می‌فروشند.

این ممنوعیت‌ها بیش از هر چیز با منافع اقتصادی افراد و نهادهای نزدیک به کانون قدرت در نظام جمهوری اسلامی مرتبط است. به‌طور مثال در ماجرای دستور خامنه‌ای برای ممنوعیت واردات واکسن‌های کرونا به ایران، ستاد اجرایی فرمان امام، تحت نظر رهبر جمهوری اسلامی، با دریافت بودجه‌های هنگفت دولتی برای ساخت واکسن ایرانی که با گذشت چهار سال هنوز مجوز سازمان‌های معتبر جهانی را دریافت نکرده، به سود کلانی دست یافت و اکنون در ممنوعیت واردات لوازم خانگی از کره جنوبی نیز پای محمدرضا دیانی، معروف به «حاجی دیانی»، مدیر گروه صنعتی انتخاب و مالک شرکت‌های اسنوا، حایر و دوو که تولید‌کننده لوازم خانگی مونتاژشده ایرانی‌اند، در میان است.

وب‌سایت انصاف‌نیوز، خردادماه ۱۳۹۵ در یادداشتی تحت عنوان «طلبگی با برند دوو، امامزادگی با برند اسنوا و پتروشیمی رجال»، سودجویی دیانی و شرکت‌های زیرمجموعه‌اش از طریق ارتباط‌ گسترده با نزدیکان علی خامنه‌ای را به باد انتقاد گرفت و نوشت: «صاحبان گروه صنعتی انتخاب نمی‌توانند در دفتر هلدینگ‌هایشان با رئیس مجلس، امام جمعه‌ها، استاندار، نماینده خبرگان، نمایندگان مجلس، معاون صداوسیما و مدیر حوزه‌های علمیه قرار ملاقات بگذارند. عیب است. حرف تویش در می‌آید.»