کانون حقوق بشر دانشگاه برکلی آمریکا در گزارشی اعلام کرد که بیش از ۱۲۰ جوان معترض که بیشترشان زیر ۳۰ سال سن دارند، در پی شلیک ماموران نظام در خیزش سراسری ۱۴۰۱  بینایی یک یا دو چشمشان را از دست داده‌اند.

پیش از این چند شهروند معترض که چشمشان آسیب دیده بود در گفت‌وگو با ایندیپندنت فارسی گفتند که ماموران با اینکه می‌توانستند این جوانان معترض را بازداشت کنند، عمدا از نزدیک به صورت و چشم آنان شلیک کردند تا رعب و وحشت ایجاد کنند.

نتیجه تحقیقات گسترده کانون حقوق بشر دانشگاه برکلی و ساعت‌ها گفت‌وگو با قربانیان نشان می‌دهد که آنان «از نزدیک» هدف قرار گرفته‌اند و به‌دلیل «شلیک تفنگ‌های ساچمه‌ای، اسلحه‌های پینت‌بال و حتی گاز اشک‌آور» بینایی‌شان را از دست داده‌اند.

در این گزارش که در جلسه شورای حقوق بشر سازمان ملل نیز ارائه شد، آمده است که شمار زیادی از آسیب‌دیدگان چشمی «دانش‌آموز» بوده‌اند و یکی از آنان نیز «دختری ۵ ساله بوده است» که از بالکن خانه اعتراضات را تماشا می‌کرده است.

سازمان حقوق بشر ایران، ۳۱ شهریور ۱۴۰۲ اعلام کرد که دست‌کم ۱۳۸ جوان در اعتراضات اخیر دچار آسیب چشمی شده‌اند و این نشان می‌دهد  که شلیک نیروهای سرکوبگر به سر و صورت و چشم زنان معترض «با احتمال بسیار زیاد سیستماتیک و هدفمند» بوده است.

الکسا کونیگ، از مدیران کانون حقوق بشر دانشگاه برکلی، اعلام کرد که اطلاعات این گزارش باید مدرکی باشد تا رهبران جمهوری اسلامی و ماموران وابسته به این حکومت در نهادهای حقوقی بین‌المللی تحت پیگرد قضایی قرار گیرند.

کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل متحد نیز ٢٨ اسفندماه گذشته اعلام کرد که جمهوری اسلامی در پرونده خیزش سراسری ۱۴۰۱ به سرکوبی چنان گسترده‌ای روی آورده است که باید رفتارش را «جنایت علیه بشریت» نامید.

در این گزارش همچنین آمده است که در حمله به معترضان دست‌کم ۵۵۱ نفر کشته شده‌اند و نیروهای امنیتی از «تجاوز جنسی» همچون حربه‌ای علیه معترضان، به‌ویژه زنان، استفاده کرده‌اند. به گزارش این کمیته، در پاییز ۱۴۰۱ دست‌کم به ۶۲ معترض تجاوز شده است.

کمیته حقیقت‌یاب در گزارش خود تاکید کرد که حکومت جمهوری اسلامی در سرکوب تظاهراتی که پس از جان باختن مهسا امینی شکل گرفت «به‌شکل نالازم و بیش‌ازحد از نیروی مرگبار استفاده کرده است».

بهزاد همراهی، معترض مشروطه‌خواه و ۴۳ ساله ایرانی آبان ۱۴۰۱ با اصابت گلوله ساچمه‌ای چشم چپش را از دست داد و اکنون بینایی چشم راستش به ۵۰ درصد رسیده است.

وی به ایندیپندنت فارسی گفت: «سوال من از ضاربم این است که چه قدر پول گرفتی تا بزنی چشم مردم را دربیاوری؟ چه طور این‌قدر بی‌شرف و سنگ‌دلید؟ پولی که گرفتی به این جنایت می‌ارزید؟ آن را راحت سر سفره زن و بچه‌ات بردی؟ در چه خانواده‌ای بزرگ شدی؟ آن پدر و مادر ذره‌ای برای بچه‌هایشان وقت نگذاشتند که انسانیت را به آن‌ها یاد بدهند؟ همه‌چیز پول نیست. انسانیت خیلی مهم است. او را به دست روزگار می‌سپرم تا انتقام من و امثال مرا از او بگیرد. او قطعا تقاصش را در همین دنیا پس خواهد داد.»

فرید رشیدی، ۳۱ ساله اهل بندرعباس نیز در آبان‌ماه ۱۴۰۱ هدف گلوله ماموران سپاه پاسداران قرار گرفت و چشمش آسیب دید. او ۲۴ شهریور ۱۴۰۲ به ایندیپندنت فارسی گفت: «به هیچ عنوان از وارد شدن به مسیر مبارزه با جمهوری اسلامی که منجر به نابینایی کامل چشم چپم شد پشیمان نیستم و اگر زمان به عقب بازگردد دوباره علیه نظام به خیابان‌های بندرعباس می‌روم.»

پنجم اسفند ۱۴۰۲ نیز دادگاه انقلاب نورآباد لرستان حسین حسین‌پور معترض آسیب‌دیده چشمی اهل مهاباد را به اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام از طریق نوشتن مطالبی در فضای مجازی و رسانه اجتماعی اینستاگرام» به  یک سال زندان محکوم کرد.